GESCHIEDENIS VAN PIUS X
DE OPRICHTEN VAN PAROCHIE H. PIUS X TE DEURNE
Brief Kardinaal Josephus Ernestus Van Roey
Gezien het Koninklijk Besluit van 25 december 1959, houdend oprichting van de hulpparochie van de Heilige Pius X, te Deurne.Overwegend dat er krachtens art. 2 van bovenvermeld Besluit, onmiddellijk een Kerkraad moet opgericht worden bij deze hulpparochie overeenkomstig art. 6 van het decreet van 30 december 1809;
Hebben wij goedgevonden te benoemen, gelijk Wij door deze benoemen tot leden van deze Kerkraad de Heren De Ridder Carlo, Boterlaarbaan 290 Deurne; Hendrickx Jos, Corneel Franckstraat 42, Deurne en Hermans Gustaaf , Boterlaarbaan 493, Deurne.
Deze leden zullen hun bediening uitoefenen met de twee leden door de Heer Gouverneur der Provincie Antwerpen te benoemen.
Gegeven te Mechelen, 15 januari 1960
(getekend: Theeuws, vicaris generaal en Schuermans, secretaris).
En dan…
Brief Gemeentebestuur van Deurne van 5 februari 1960…
Aan de Heer De Ridder Carlo, Boterlaarbaan 290 te Deurne.
Kerkfabriek H. Pius X, Aanstelling leden.
Mijnheer,
wij hebben de eer U te laten weten dat de heer Gouverneur van de provincie ons bij zijn schrijven, d.d. 4 februari 1960, mededeelt dat U, met ingang van 1 februari 1960 benoemd is tot lid van de fabrieksraad van de nieuwe hulpparochie van de H. Pius X.
Dezelve is samengesteld uit de heren:
- De Ridder Carlo, Boterlaarbaan 290 Deurne;
- Hendrickx Jos, Corneel Franckstraat 42 Deurne;
- Hermans Gustaaf, Boterlaarbaan 493 Deurne;
- Kiebooms Frans, Kerkhofweg 86 Deurne;
- Vermeiren Jaak, Florent Pauwelslei 65 Deurne.
Het gelieve U zich onderling te verstaan om onverwijld de eerste vergadering van de kerkfabriekraad te houden, tijdens dewelke dient te worden overgegaan tot:
1°: aanduiding bij middel van loting van de grote helft (3 leden) en de kleine helft (2 leden). De kleine helft treedt af op de eerste zondag van april 1960, de grote helft op de eerste zondag van april 1963.
2°) verkiezing van de voorzitter en secretaris van de raad
3°) verkiezing van drie leden, die, samen met de Pastoor, het bureau zullen vormen. Tegelijk dient voor dezelve bij middel van het lot de orde van uittreding vastgesteld (eerste zondag van april 1960 – 1961 – 1962).
Het bureel dient de voorzitter, de secretaris en de schatbewaarder te verkiezen. Op te merken valt dat de Pastoor, lid van rechtswege, enkel het ambt van secretaris mag waarnemen.
U zult er zorg voor dragen dat onmiddellijk na de zitting een afschrift, in viervoud, van het proces-verbaal ervan aan ons Bestuur wordt toegestuurd, opdat wij er mededeling zouden kunnen van geven aan de heer Gouverneur van de provincie.
Aanvaard, Mijnheer, de betuiging van onze hoogachting.
Namens het college van Burgemeester en Schepenen:
Voor de Burgemeester: de afgevaardigde Schepen L Van de Vyver
Secretaris : E. Diels
Zo begon het…
Fons
BIJ DE START VAN DE PAROCHIE H. PIUS X…
We geven hier een uittreksel uit het notulenboek van de Kerkfabriek van 6 maart 1960.
ZITTING KERKFABRIEK VAN 6 MAART 1960.
Opgeroepen voor de aanstellingsvergadering van de kerkraad zijn de volgende heren tegenwoordig: Vermeiren J.; Kiebooms Fr., Hermans G., Hendrickx J. en De Ridder C., benevens Zeereerwaarde Heer Pastoor.
Z.E.H. Beck, pastoor van de parochie, geeft mededeling van het besluit, d.d. 1 februari 1960, van Zijne Eminentie de Kardinaal Aartsbisschop van Mechelen, houdende benoeming van de heren De Ridder Carlo, Hendrickx Jos en Hermans Gustaaf tot lid van de kerkraad, evenals van het besluit, d.d. 1 februari 1960, waardoor de heer Gouverneur de heren Kiebooms Frans en Vermeiren Jaak in dezelfde hoedanigheid aanstelt.
De aanwezige Heren verklaren het mandaat te aanvaarden.
Hiervan wordt akte genomen.
Onmiddellijk wordt overgegaan tot de verkiezing van een voorzitter en een secretaris.
De geheime stemming waartoe overgegaan wordt geeft de volgend uitslag:
voor het ambt van voorzitter: Mijnheer Vermeiren Jaak, 5 stemmen op de 6 stemmers;
De heer Vermeiren Jaak de volsterkte meerderheid van de uitgebrachte stemmen bekomen hebbend, wordt tot voorzitter verkozen verklaard, en neemt onmiddellijk het voorzitterschap van de vergadering waar.
Voor het ambt van secretaris: Zeereerwaarde Heer O.K Beck,
5 stemmen op de 6 stemmers.
Zeereerwaarde Heer O. Beck de volstrekte meerderheid van de uitgebracht stemmen bekomen hebbend, wordt tot secretaris aangesteld.
Hun mandaat zal op de eerst zondag van april e.k. vervallen.
——
Hierna wordt door loting overgegaan tot de indeling van de leden in de grote en de kleine helft, overeenkomstig art. 9 van het decreet van 30 december 1809 en de art. 1 en 5 van het Koninklijk Besluit van 12 maart 1849.
Ingevolge deze loting zullen deel uitmaken van:
de grote helft: de heren Vermeiren J.; Hendrickx J. en De Ridder C.;
de klein helft: de heren Hermans G. en Kiebooms Fr.
———————
Hierna wordt bij geheime stemming overgegaan tot de verkiezing van de leden van het bureel. De afzonderlijke stemmingen geven het volgend resultaat:
Eerste stemming: de heer Vermeiren J. 5 stemmen op 6 stemmers.
Tweede stemming: de heer Hendrickx J. 5 stemmen op de 6 stemmers.
Derde stemming: de heer De Ridder C. 5 stemmen op de 6 stemmers.
De heren vermeiren J.; Hendrickx J. en De Ridder C. de volstrekte meerderheid van de geldig uitgebrachte stemmen bekomen hebbend worden verkozen verklaard.
Het bureel wordt derhalve samengesteld uit de Z.E.H. Pastoor, lid van rechtswege, en de heren Vermeiren J.; Hendrickx J. en De Ridder C.
Door loting wordt de volgorde van de herkiezing van de leden bepaald als volgt:
Het mandaat van de heer J. Vermeiren zal een einde nemen op de eerste zondag van april eerstkomend; dit van de heer Hendrickx J. een jaar later, hetzij in 1961; en dit van de heer De Ridder C. nog een jaar later, zegge in 1962.
Gedaan in zitting van 6 maart 1960.
Getekend: al de aanwezigen.
Een belangrijke vergadering bij het begin van onze parochie!
EDMOND VAN DER AUWERA PASTOOR H. PIUS X
In 1964 kwam Mon Van der Auwera naar Deurne als pastoor van H. Pius X.
Hij spreekt nog graag over die schone tijd die hij hier mocht beleven en over de verbondenheid met zoveel mensen.
Als er een feest is in onze parochie probeert hij er altijd bij te zijn en nog altijd met dezelfde gulle lach en de spontane vriendelijkheid.
Hij kent nog héél veel mensen en kan geboeid luisteren naar alles wat er hier in Deurne-Zuid gebeurt.
Pater Jef Van Nueten, van de Norbertijnen van Tongerlo was toen onderpastoor. Jef was tevoren in Zaïre geweest en bleef enkele jaren actief hier bij ons om daarna terug naar Zaïre te vertrekken.
H. Pius X was toen ook reeds een héél actieve parochie met sterke Bewegingen en een bloeiende Scouts- en Gidsengroep.
De nieuwe kerk was er reeds, maar verschillende jaren nog zag je in de Pauwelsdreef nog het kruis op de poort van de Brouwerij. Het deed nog jaren denken aan de kapel waar onze parochie de eerste jaren samenkwam voor de Liturgische Diensten.
Mon liet de pastorie, aan de Papegaailaan, vergroten.
HET ORGEL IN DE KERK VAN H. PIUS X
In 2008 werd het orgel volledig hersteld en is het hopelijk weer voor verschillende jaren in orde.
Ik vond bij de verslagen van de Kerkfabriek het volgende…
Kerkfabriek H. Pius X Deurne
Papegaailaan, 2
p/a Voorzitter J. Van Looveren, Boterlaarbaan 522, 2100 Deurne-Antwerpen
Deurne, 6 december 1990
Aan het College van Burgemeester en Schepenen van de Stad Antwerpen.
Betreft: Aankoop en installatie nieuw Kerkorgel
Aanpassing begroting 1991
Het kerkorgel, nu in gebruik, werd aangekocht begin 1973. Het was een tweedehands Hammond-orgel in vervanging van het eerste elektrisch orgel uit 1955 dat toen onherstelbaar was.
Aangezien dit Hammond-orgel toen reeds een occasie was weten we niet hoe oud het nu eigenlijk is. We weten wel dat het een totaal verouderd concept is, eigenlijk geen “Kerk-orgel” en dringend aan herstelling toe. Onze organist heeft hierover een rapport gemaakt waaruit blijkt dat een aantal componenten alsmede de luidsprekers en de versterking niet meer in orde zijn.
Na rijp beraad heeft de Kerkfabriek dan ook besloten dat herstellingskosten economisch niet meer verantwoord zijn en we beter overgaan tot de aankoop van een nieuw digitaal Kerkorgel wat voor de gemeenschap nog betaalbaar is. Een pijporgel zou zeer ver boven onze financiële mogelijkheden gaan.
Na diverse contacten met bouwers van digitale kerkorgels hebben wij een offerte weerhouden van de Firma Cantor Organs International B.V. uit Veenendaal, Nederland. Deze offerte bedraagt de som van F. 650.000, BTW inclusief volgens bijgesloten copie.
Bij deze vragen wij aan het College beroep te kunnen doen op de Buitengewone Stadstoelage
ad 30 % zijnde F. 195.000.
Wij hadden deze aankoop nog gaarne toegevoegd aan de begroting 1991.
Het financieringsplan stelt zich dan als volgt voor:
# 54 Aankoop digitaal kerkorgel F. 650.000
# 25 Gemeentetoelage F. 195.000
# Reeds ontvangen giften via parochiale werken, F. 60.000
# Terug te betalen renteloze voorschotten
van particulieren, F. 395.000
———————–
650.000
Vertrouwend van U een gunstig antwoord te ontvangen, zodat wij kunnen overgaan tot een definitieve bestelling, verblijven wij inmiddels,
Hoogachtend.
Namens de Kerkfabriek H. Pius X Deurne
Voorzitter , J. Van Looveren Secretaris, C. Van Zeebroeck
Contactpersonen telefonisch:
J. B. Van Mol, Deurne, 03/ 321 45 99
J. Van Looveren, Deurne, 03/ 322 34 81
Proficiat! Nog elke zondag ondervinden we wat dit orgel bijdraagt tot het verzorgen van onze vieringen! Proficiat ook aan koor en organist!
GROTE HERSTELLINGSWERKEN AAN KERK EN FEESTZAAL H. PIUS X
Juni 2009… een maand om niet meer te vergeten… een droom gerealiseerd!
Het begon allemaal maanden geleden… Er was al jaren aan gedacht… Het was ook héél hard nodig…
Er moest gewerkt worden aan het uitzicht van ons parochiehuis en onze kerk.
Den Tist, de Jean, Gaby en Herman hebben in het comité heel goed werk geleverd en lukten er aardig in om financieel rond te komen.
Jaren geleden had Fons Luyckx ons aangesproken en wat te doen aan ons parochiehuis. Onder zijn stimulans en mede door zijn inzet werd de nieuwe keuken gerealiseerd, die nog altijd heel functioneel blijft. De grote zaal werd geschilderd. Was het niet klaar tegen het Gouden Huwelijksjubileum van Jeanneke? Zo kun je soms een datum onthouden.
Er werd uitgekeken naar het op pensioen gaan van Roger… hij zou immers meewerken om de zaal opnieuw een opknapbeurt te geven. Er werd hard gewerkt en Roger, René en Jean brachten de zaal weer pikfijn in orde.
Dan werd ook duidelijk dat de muur aan de kapstokken moest onder handen genomen worden en dat de lek in de bloembakken dringend moest worden weggewerkt.
Door het harde werk van het comité lukken ook de verhuringen aardig en werd er gedacht aan een milieuvergunning. Er werd gepraat en vergaderd, er werd hier en daar gepolst en we hebben dan de stappen gezet. Er kwam inspectie en er werd serieus gepraat over noodzakelijke werken en aanpassingen.
En dan kwam alles aan het bollen.
Een architect werd aangesproken en langzaam maar zeker werden de noodzakelijke stappen gezet.
Ik ben reeds enkele jaren pastoor in H. Pius X, en ik heb nooit anders geweten dan dat de grote trappen naar de zaal stuk waren. Nu was het dringend om dat te vernieuwen. De bloembakken lekten, en die moesten dus vernieuwd. Jaren geleden waren er reeds arduinen dekstenen stuk aan de helling op de parking en Albert had toen het muurke reeds voorlopig hersteld.
In de kerk ook wisten we reeds jaren dat de raam aan het hoogzaal tekenen van sleet vertoonde. Jan Jacobs had, met veel geduld, de glastegels geschilderd en kleur gegeven.
Het roesten van de ijzers in het beton ging echter verder en elk jaar waren er verschillende tegels die stuk sprongen.
Aan het dak van het lokaal van de gepensioneerden moesten enkele spleten worden nagezien en oorspronkelijk dachten we aan een vrijwilliger, maar dat was er nog niet van gekomen…
Kortom… er waren verschillende mankementen…
En de wagen kwam aan het bollen…
We merkten de veranderingen en we merkten ook dat het héél mooi zou worden.
De drie trappen werden vernieuwd en we mogen terecht hopen dat die nu héél veel jaren zullen meegaan en mooi zullen blijven.
De bloembakken werden vernieuwd en mogen gezien worden en, normaal gesproken, zullen die zeker onze tijd doen. Het muurke onder de bloembakken werd bepleisterd en ook de kleur valt toch wel bijzonder goed mee en zal, hopelijk, héél lang mooi blijven.
Enkele planten werden aangebracht om het geheel nog meer kleur te geven.
In de keuken moet nog even worden gewerkt aan het plafond en de ramen van de kerk boven de bloembakken moeten nog nagezien en hier en daar opgespoten worden.
Intussen werd ook in de kerk de grote slechte raam uitgebroken en een mooie nieuwe raam geplaatst. Nu zien we van in de kerk de mooie bomen rond de parking van onze kerk.
We zullen Roger nog eens moeten aanspreken om de trapleuningen nog te schilderen en de muur aan de kleine trap nog eens een beurt te geven.
Je hebt zeker ook gemerkt dat intussen de geluidsinstallatie in onze kerk gedeeltelijk is vernieuwd en dat we daar ook een heel behoorlijk resultaat hebben. Er was veel over geklaagd en we horen ook zelf de verbetering.
Ook het orgel werd eind vorig jaar nog eens volledig hersteld. Ons koor en onze organist doen het immers héél goed en dan was het ook nodig dat het orgel volledig in orde is.
Verder lijkt me alles tiptop in orde en hopen we dat er de eerste jaren geen stukken meer zullen
komen.
Nog in juni komen de laatste facturen en hopen we dat we die ook nog kunnen betalen. Wat hebben we geluk dat jullie ook allen willen meewerken om de financies van de parochie gezond te houden en samen hoopvol naar de toekomst te kijken.
Héél veel Dank voor Uw medewerking!
Fons
PAROCHIE H. PIUS X BEGON MET KERSTMIS 1955
Onze parochie bestaat intussen méér dan vijftig jaar en in die jaren is er natuurlijk enorm veel gebeurd. Vele mensen kunnen nog vertellen over de eerste uren en er zijn inderdaad nog héél veel mensen die vanaf het begin meegewerkt hebben aan de parochie.
IETS OVER ONZE PATROONHEILIGE
Kardinaal Sarto van Venetië werd op 4 augustus 1903 tot Paus gekozen.
Zijn leuze werd: “ALLES IN CHRISTUS HERNIEUWEN”.
Hij was een vernieuwer van het liturgisch leven en ijverde voor “actieve deelname” in de liturgie. Hij droomde van regelmatige en zelfs dagelijkse communie voor jong en oud, wat in die tijd niet vanzelfsprekend was. Hij had heel veel aandacht voor kinderen. Hij zat er mee in dat in die tijd de meeste kinderen hun eerste communie pas deden op 12 jaar.
Op 8 augustus 1910 kwam er een decreet: “LAAT DE KINDEREN TOT MIJ KOMEN”.
Als leeftijd voor de eerste communie noemt het decreet : “omstreeks zeven jaar, erboven of eronder”.
Ineens werd Pius X over de hele wereld beroemd als de paus van de dagelijkse communie en vooral van de kindercommunie. Het was een hartenwens van de paus dat de kinderen zo vroeg mogelijk helemaal zouden deelnemen aan de Eucharistie: Jezus Christus ontvangen in het eucharistisch brood.
Hij gaf een impuls aan de communiebeweging over de hele wereld.
Pius X stierf op 20 augustus 1914.
VICARIS ROBERT RAES SCHRIJFT OVER DE EERSTE STAPPEN…
Toen ik in 1955 pastoor werd van St.-Rochus telde de parochie ongeveer 15.000 inwoners en de bevolking nam gestadig toe.
Er was toen een “missie” gepland en de paters Redemptoristen zouden hun prediking en huisbezoek houden op de drie wijken van de parochie: het centrum, de wijk Silsburg en de wijk Muggenberg.
De parochiekerk was te klein om de grote massa op te vangen.
De idee achter dat alles was: de Kerk zo dicht mogelijk bij de mensen brengen zodat de mensen, die van de Kerk wat waren vervreemd, de Kerk terug in hun midden zouden hebben. Niet alleen het kerkgebouw, maar heel de pastorale activiteit: een priester, huisbezoek, zorg voor zieken en armen, christelijke sociale bewegingen, jeugdorganisatie enz.
We moeten heel de situatie van toen voor ogen houden: er was geen priestertekort en een groot verenigingsleven. Na de missie bleef deze pastorale optie doorleven. De parochie was te groot en zou dus in drie worden gedeeld. Silsburg zou eerst aan bod komen. de missie op Sisburg was gehouden in de school van de Zusters van Vorselaar en om te beginnen kwam de vraag op of er niet een plaats kon gevonden worden in de wijk om eucharistie te vieren.
De oude brouwerij van de familie De Preter werd als een voorlopig onderdak gekozen. Er kwam heel wat accommodatie aan te pas om een opslagplaats de allure van een geschikt lokaal te geven. Heel wat vrijwilligers hebben toen deze karwei geklaard.
Omer Beck, die benoemd was als onderpastoor van St.-Rochus werd belast met de pastorale zorg voor de wijk Silsburg.
Iemand die helemaal achter de idee stond de Kerk zo dicht mogelijk bij de mensen te brengen was notaris Flor De Roeck. Hij ging op zoek naar een geschikt perceel om een kerk te bouwen, zowel in de wijk Silsburg als in de wijk Muggenberg. Hij nam zelf de kosten van de grond op zich en verlangde dat de kerken die er zouden gebouwd worden eenvoudige gebouwen zouden zijn met een minimum aan kosten.
Flor De Roeck was een apostolisch en vroom man. Hij had een grote devotie tot de Eucharistie en O. L. Vrouw. De Paus die de veelvuldige communie promoveerde en de leeftijd van de eerste communie verlaagde was de heilige Pius X. De kerk van Silsburg zou dus toegewijd worden aan de H. Pius X en de kerk van de wijk Muggenberg aan de heilige louis-Marie Grégnion de Montfort, de grote promotor van de Mariadevotie.
Zo is dus alles begonnen: een pastorale planning vanuit een “missie” in de wijken van de parochie en de onbaatzuchtige inzet van een overtuigde leek. Robert Raes.
OMER BECK OP DE PRAATSTOEL OVER HET PRILLE BEGIN.
Er werd mij gevraagd om wat te vertellen over het begin van de H. Pius X parochie. Silsburg was een oude wijk, een uithoek van de Sint Rochusparochie.
De meeste parochies ontstaan in nieuwe wijken, H. Pius X ontstond in een oude wijk die zich een beetje ver voelde van Rochus.
Toen in 1955 een missie gehouden werd zorgde pastoor Raes ervoor dat die missie afzonderlijk doorging in de Sint-Annaschool op Silsburg.
Zoals vaak gebeurde was er ook bij die missie een pater die gespecialiseerd was in moppen tappen. Zo zegde hij op een avond: “Beste mensen, wanneer gij uw Akte van Berouw bidt, let er dan op dat gij niet bidt zoals die dronkaard die in plaats van “in dit berouw wil ik leven en sterven” zich missprak en er “in deze brouwerij wil ik leven en sterven” van maakte.
Die pater zal wel niet geweten hebben dat zijn mop nog ging bewaarheid worden, want enkele maanden later was er een kapel in de brouwerij rechtover de Sint-Annaschool. In die brouwerij hebben wij als H.Pius X parochie zowat 7 jaar geleefd.
Schrijven en praten over H.Pius X is denken aan veel mensen die de parochie gemaakt hebben. Ze allemaal noemen zou niet te doen zijn en daarom wil ik mij beperken tot diegenen die er niet meer bij zijn. Door wat zij gedaan hebben zullen wij het begin van de parochie wedersamenstellen.
De Kerkfabriek:
Jaak Vermeiren zal zowat de oudste medewerken geweest zijn toen de parochie begon. Ik kwam hem voor ‘t eerst tegen met zijn hamer in de hand, werkend in de kapel die een paar dagen nadien moest klaar zijn. En ze was klaar op 25 december ’55, behalve twee kolenkachels, die aan de verkeerde kant rookten, zelfs met de vensters open kuchten al de aanwezigen in koor. Maar wij waren gelukkig! Wat Jaak allemaal heeft gedaan voor ons is moeilijk te vertellen. Hij was het die elke dag de kachels verzorgde, jawel elke dag! Welke mens van 40 jaar later beseft nog dat warmte toen kwam uit kachels die niet vanzelf brandden. Dat werk deed Jaak rond 6 uur ‘s morgens. Om half zeven moest ik daar zijn want dan ontving Jaak de communie voor hij naar Deurne-Noord fietste om er in de schrijnwerkerij van zijn broer te werken. Jaren lang hield Jaak dat vol.
Die beste Jaak is later voorzitter geworden van “De Kerkfabriek”. Daarmee bedoelen wij niet de brouwerij, maar el de raad die de goederen van de parochie beheert en in het taaltje van ons burgerlijk recht was dat de “Kerkfabriek”.
Staf Hermans was ook lid van die kerkfabriek. Hij was ook werker van het eerste uur en later bouwer van het jeugdlokaal in de tuin van de Zusterschool enzovoort.
Frans Kiebooms was eveneens lid van de Kerkfabriek en bewees diensten in zijn atlier op de Kerkhofweg.
Het Zangkoor
De eerste kerstnacht stelde ik voor dat wij een zangkoor moesten hebben. En jawel, diezelfde week werd gerepeteerd, een donderdag geloof ik. Op ‘t einde van de repetitie vroeg ik: “Heeft er ooit iemand van jullie gedirigeerd, bij de jeugdbeweging bijvoorbeeld?”
En toen ging er voorzichtig een vinger omhoog en die was van Rik Van Vlimmeren. Zo werd Rik dirigent van Pius X-koor voor meer dan 25 jaar. Rik werkte er zich in, kreeg een boek met gregoriaans en al de rest heeft hij zelf opgebouwd tot en met meerstemmige missen. Ik was nogal fanatiek voorstander van de volkszang. Rik was daar niet altijd even blij mee. Gelukkig was ik na 9 jaar vertrokken en kon Rik zijn eigen idealen beter uitbouwen.
‘k Heb mij voorgenomen niemand van de levenden te vermelden, zoniet zou ik alle koorleden moeten gaan opsporen. De overledenen zijn : Miel Vanden Bulck, Jan Lambrechts, Marcel Roofthooft, Staf Van Elzen, Jos van Vlimmeren, Basiel Latier, Pol Van Ham en Rik Van Vlimmeren zelf.
Iets wil ik nog graag veertellen uit die eerste periode. Rik was vader geworden en trakteerde in ‘t Schuurke, de parochiezaal van St.-Rochus. Toen het wat later werd stelde ik voor naar huis te fietsen. Dat vonden ze best, deden of ze allemaal vertrokken en… ‘s anderendaags vernam ik dat ze allemaal terug naar binnen gingen als ik weg was. Lisa Van Looveren vertelde aan wie het horen wilde dat hare Marcel zo plezant was thuisgekomen dat zij wenste dat er nog meer klein mannen zouden geboren worden bij de koorleden.
Anneke Bervoets, ook genoemd Madammeke Van der Avert was onze organiste van de eerste dag. Steeds goedlachs, nederig, gedienstig, ongelooflijk! Van de eerste dag tot haar eigen laatste dag, heeft ze voor ons muziek gemaakt, op ‘t harmonium en op ‘t orgel. En monument was zij!
Voor ik overstap naar andere organisaties wil ik nog enkele mensen noemen die met de kapel en de nieuwe kerk te maken hadden. Vooreerst Mevrouw De Preter en haar dochters, Josée en Lydia, die de kapel lieten inrichten in de brouwerij en ook later de boel lieten overhoop zetten door de jeugdbeweging. Eigenlijk durfden wij nogal wat vragen aan die mensen.
De dochters De Preter, Lydia leeft nog naar ik vernomen heb, hielden soms een oogje in ‘t zeil wanneer de offerblok van de kaarsenstaander open gebroken werd. Zij zorgden ervoor dat er geen geld in de offerblok bleef, tenzij 25 centiemen, van die grote met een gaatje. De dieven waren klein gasten. Na enkele weken waren ze het blijkbaar beu om telkens voor 25 centiemen de offerblok open te maken en toen hingen zij een papiertje op het deurtje van het kastje “5 Fr. per kaars a.u.b.”
Van waar komt die naam ‘Pius X’ eigenlijk? Waren die van Silsburg speciale supporters van die heilige? Nee hoor, Flor De Roeck, toen notaris, zegde aan pastoor Raes: “Ik wil een half miljoen schenken aan Silsburg met als enige voorwaarde dat ik de patroonheilige mag kiezen. Die van Silsburg vonden dat goed en zo geschiedde. ‘t Leven is soms simpel als ge bedenkt dat heel de nieuwe kerk met alles erop en eraan maar 5 miljoen koste, en om de naam te mogen geven gaf Flor 500.000 Fr.
Bij de bouw van de nieuwe kerk, nu zijn we 7 jaar later, waren nog twee niet-parochianen betrokken, Benoit Peeters, die de plannen tekende en de werken opvolgde, nooit gezien zonder pijp, en Jaak Verboven die heel wat bijbracht als kunstenaar. Beiden werkten gratis.
De K.A.V.
Na de raadpleging van een paar vrienden meen ik dat de nu reeds overleden wijkmeesteressen van de beginperiode zijn: Lydia Van Looveren (Mevr. Duytschaever), Lisa Van Looveren, Mevr. Henkens, Mevr. Roosenbroeck, Anne Goeman (Mevr. Fermie), Mit Goeman (Mevr. Van Eycken), Lisa Van Ham, Ella Vingerhoets (Mevr. Kiebooms) en Celine Leroy.
De meesten hiervan waren reeds wijkmeesteressen op St.-Rochus. Daardoor ging het ook zo gemakkelijk om te starten. Maar tegelijk ging er toch een nieuwe kracht uit van ‘wij zijn Silsburg’ en ‘die van Rochus zullen nogal verschieten!’.
De Gepensioneerden
Toen ik op Silsburg kwam was ik nog geen dertig. Niet te verwonderen dat alle stichtende bestuursleden van de gepensioneerden nu overleden zijn. Naar ik meen waren dat: Fons Van Looveren, Jos Claeys, Leon Wils, August Ickx en Jules Smeyers.
Van Leon Wils moet ik nog vertellen dat hij de chauffeur was van het parochiebuske, een blauwe volkswagen camionette.
Het Parochielokaal
Op de Herentalsebaan, rechtover het vuurwerkfabriek, huurden wij het huis van Wiske Leroy.
De vroegere meubelwinkel werd vergaderlokaal en het atelier werd ontmoetingslokaal.
De eerste patron van ‘t café was Jos Van den Bergh zaliger.
De tweede was wijlen Edward Heylen en diens vrouw Nini.
Wiske Leroy was gedurende meerdere jaren de moeder van de parochie en ook een beetje de mijne. Ik woonde toen bij haar in, en was er gelukkig.
De Jeugdbeweging
Uit een groep misdienaars is de Jongenschiro gegroeid met als dubbelganger de Meisjeschiro.
Uiteraard leven bijna allen nog die er van in ‘t begin bij waren. Lydia Van Looveren is de eerste hoofdleidster van de meisjesgroep geweest en daarnaast stond zij ook in voor het parochiesecretariaat en was werkend lid van het Maria Legioen.
De Zusters van St.-Anna lieten ons een lokaal bouwen voor de meisjes in hun tuin.
Zo groot als het is werd dit lokaal opgetrokken zonder één dagloon te moeten betalen.
Van diegenen die daar meegewerkt hebben wik ik, naast Staf Hermans, Toon Denijs vermelden.
Toon hebben wij telkens ontmoet wanneer er te werken viel. En toon kon werken!
Later heeft hij zowat alles geschilderd wat er in de kerk te schilderen was.
De Parochiefeesten
Naar ik verneem gaan die nog steeds door. Van de medewerkers van ‘t begin kan ik alleen maar zeggen dat iedereen er aan mee deed die in een of andere kring actief was. Piet Pasmans woont niet meer op de parochie, hij verblijft in een rusthuis in Wijnegem, was de gangmaker van die feesten. Een medewerker die ik nog niet vernoemde was Jos Pals.
De Zusterschool
Die is uiteraard veel ouder dan de parochie. Alle zusters hebben met groot enthousiasme meegewerkt aan alle aspecten van de parochiale werking, vooral de catechese.
Niet alles is eeuwig
Sommige werkingen zijn verdwenen. Ik denk aan de Bond van ‘t Heilig Hart, Maria Legioen, Domus Dei, de Missiekring. Ook daarvan zou ik heel wat vrijwilligers kunnen noemen. Ik denk aan Lisa Van de Perre (Maria Legioen), maar ze allemaal herinneren is moeilijk. Bij de Bond van ‘t Heilig Hart waren zeker enkele Van Looverens (Jef, Stan, Jules…?) Ook Peer Duytschaever.
‘t Is spijtig maar ‘t zal toch niet anders kunnen dan dat ik er enkele vergeet. Wellicht denk ik er morgen aan… maar dan is ‘t te laat om ze te vermelden.
‘k Denk hier ook aan iemand die altijd ‘s nachts moest werken, dus niet kon vergaderen, maar met volle sympathie achter de werkingen stond, Jan Geuens, den bakker. E.H. Toon Aarts mag ik niet vergeten, die droeg voor ons jaren de H. Mis op.
Nog twee figuren, wil ik vermelden. Eerst Remy Duwijn, van hem weet ik niet of hij nog leeft. Hij was zowat overal bij betrokken. Een andere waarvan ik vernam dat hij jong overleden is: Frank Gielen. Een van de eerste jeugdleiders die ons vanuit Deune-Noord was komen helpen.
Nog een anekdote…
‘t Moet in ‘t jaar ’57-’58 geweest zijn toen wij een verkleind model voorstelden van onze toekomstige kerk. ‘t Was mooi, maar wij vonden ze te duur om te bouwen. Wij besloten een zaal te bouwen, met vergaderruimten en woonst voor de pastoor.
De dag van de tentoonstelling van de maquette ging ik slapen rond 11 uur.
Een ploegje was nog aan ‘t kaarten en ze stelden mij gerust: “Wij doen straks het licht wel uit.”
Toen ik om 6 uur opstond kon ik nog juist de deur zien toetrekken. De ploeg had de hele nacht doorgekaart. ‘t Zal wel niet verwonderen als ik verteld dat Fons Van Looveren erbij was. Die ging vandaar ineens naar het bejaardentehuis op St.-Jozefparochie om er de 7 uren mis te dienen bij Pastoor Thijs, daarna naar de hoogmis in St.-Rochus, daarna kaarten in ‘t Schuurke, dan naar huis rond half twee, dan weer kaarten tot Franske Verheyen naar de dokken moest gaan werken. Dat waren nog eens kaarters.
Waarom al die mensen gedenken ?
“Ik ben niet dood zolang je aan mij denkt” zingt Stef Bos.
Nu wij vandaag 40 jaar Pius X vieren denken wij aan hen en weten dat zij ook onder ons zijn.
Over mijzelf hoef ik niets te vertellen want ik leef nog!
Ik wens jullie dat Pius X – Silsburg ook mij zal overleven, maar binnen 10 jaar nog niet! Tot dan!
Omer Beck
UIT DE HERINNERINGEN VAN EDMOND VAN DER AUWERA, VICARIS…
“Zoudt u de parochie van Pius X in Deurne niet willen nemen als pastoor?” Dat was de concrete vraag van Mgr. Raes. Ik was toen nog onderpastoor in Sint-Jan in Borgerhout.
Na wat wikken en wegen, en raad vragen – en dat alles met veel verschillende antwoorden – trok ik naar Pius X, met de schrik in mijn hart. Raar maar waar, heel wat collega’s zeiden “Innige deelneming” in plaats van proficiat.
Toen en achteraf nog minder verstond ik dat niet.
Wat is er me na zo’n dertig jaar nog bijgebleven? Ik werd daar zeer betekenisvol en bemoedigend opgenomen in een decanaat met veel vriendschap en sterk geëngageerde pastoors en onderpastoors. Ik heb daar achteraf wel heimwee naar gehad. De parochie, ik was het er gauw gewoon. Vele eenvoudige mensen van het type “geen woorden maar daden”. Ik vond daar een evangelisch geïnspireerd buurtleven, men noemde dat toen nog niet zo maar het was er wel.
De liturgie benutte alle kansen die de kerk bood, ze was licht, open, sober en voorzien van een degelijke geluidsinstallatie. Er kwam daar enorm veel volk. Ik herinner me nog dat ik daar graag voorging en preekte. Ik kon de mensen stuk voor stuk zien, bij wijze van spreken, ik stond er bijna midden in.
De betrokkenheid van de school en de KAV bij het parochiegebeuren vond ik – nu nog – sprekend.
De hele parochie was ook begaan met de jeugd. Dat had duidelijk iets te maken met de vele oud-leden van scouts, gidsen en Chiro die zeer sterke wortels hadden geschoten in de Sint -Rochusparochie.
In de nieuwe gemeenschap waar ze woonden, deden ze op een hartelijke manier aan de parochieopbouw. In een geest van iedereen hoort erbij was het aangenaam werken.
Zonder overdrijven: ik denk nog altijd dat het eerste parochieteam, in de Pius X parochie ontstond, al staat dat nergens geschreven. Toen ik daar kwam, vergaderden daar wekelijks op een dinsdagavond een vijftal mensen die duidelijk het beleid van de parochie voerden. Ik weet dat nog zeer goed en beken ook eerlijk dat ik het daar moeilijk mee had. Want een pastoor had het in 1964 nog voor het zeggen. Door die mensen werd sterk gedacht en overlegd en er bleef een zeer grote openhartigheid. Zij stoffeerden toen hun inzicht over de parochie met lectuur die niet gewoon was onder pastoors… Als de pastoor zich moeide met de financies kreeg ik duidelijk en vriendelijk te horen: “Pastoor, daar zullen wij voor zorgen”. En dat deden ze ook.
Door omstandigheden liep mijn vakantie eens samen met de voorbereiding van de Silsburgerhoffeesten?. Ik legde hun dat probleem uit. Verwonderd en geruststellend antwoordde men toen: “Ga gerust op vakantie, zo’n vlaamse kermis dat is toch ons werk”.
Voor dat aangename werken daar, daar ben ik nog steeds dankbaar voor.
vicaris Edmond Van der Auwera
ZUSTER GONDA VERTELT : ” PAROCHIE IN EVOLUTIE… 1972″
Pius X : een jonge, kleine, dynamische parochie heeft twee priesters en ik als pastorale werkster.
Het verenigingsleven bloeit en werkgroepen richten zich op de verschillende deelaspecten in het parochiale leven. Er zijn dan nog vijf eucharistievieringen op een weekend en twee vieringen elke weekdag. Ook zijn er tamelijk veel begrafenissen (rusthuis T.O.L.) en er worden heel wat kindjes gedoopt in Europasquare.
De onderpastoor, Denis Van Berendoncks, zaliger, vertrekt naar Hove. Verschillende priesters in de dekenij krijgen een andere functie en het aantal vieringen wordt herschikt, terwijl het aantal kerkgangers vermindert. In Pius X blijven er drie vieringen behouden en één viering op de weekdagen. Er wordt een weekkapel gebouwd om de dagelijkse kerkgangers dichter bij het altaar en zo ook dichter bij elkaar te brengen.
Door omstandigheden van allerlei aard groeit het aantal gepensioneerden tamelijk snel en er komt voor hen een nieuw lokaal met aangepaste toiletten, ook voor gehandicapten.
Er komt ook de schuin aflopende ingang voor de kelderverdieping.
De werkgroep Ziekenzorg wordt sterk uitgebouwd: er komt een bezigheidsclub, een verjaardagsactie voor alle ouderen boven de 70 jaar (meer dan 1000) en voor de zieken (meer dan 100).
De T.O.L. wordt bij de werking betrokken en E.H. Aarts (Theo Lindekruis) houdt er de eerste maandelijkse vieringen. Het boekje “Blij nu” dat in deze tijd ontstaat wordt ook daar bezorgd.
Het uitzicht van de ziekenuitstappen verandert drastisch: van de lange autocaravaan naar de liftbus.
Pius X houdt ook van feesten want feesten verhoogt de betrokkenheid en verbondenheid tussen de mensen : hoffeesten, mosselfeesten, St. -Ceciliafeesten, feesten voor zieken enz.
Tussendoor leefde en groeide de gedachte aan een ‘pastoraal team’. In voorbereidende vergaderingen probeerden we er ook de mensen klaar voor te maken. Toen ik in 1979 vertrok wierp al dat overleg zijn vruchten af, want het pas geboren team begon te functioneren. En de pastoor, zaliger gedachtenis, hij ploegde voort…
Mijn dank aan alle helpers en medewerkers uit die tijd, zo gul met hun tijd, hun inzet en soms ook met hun centjes, maar vooral voor de vriendschap.
Zuster Gonda.
Z.E.H. FRANS VAN HERCK SCHREEF IN 1980 DEZE WOORDEN…
Vrienden, het was op Kerstdag 1955 dat de wijk “Silsburg” door de toenmalige aartsbisschop van Mechelen, Kardinaal Van Roey, werd opgericht eerst als kapelanij, nog afhankelijk van de moederparochie St.-Rochus, en later in 1959 als zelfstandige parochie.
Op diezelfde kerstdag 1955 werd voor de eerste maal de Kerstnacht gevierd in de noodkapel, die was ingericht in de oude gebouwen van de nu verdwenen brouwerij op de hoek van de Florent Pauwelslei en de Herentalsebaan.
Ondertussen is er heel wat leven geweest in de “brouwerij”, is er heel wat veranderd.
Herdenking is een aanleiding om te danken. Wij denken dankbaar terug aan de stichters van de parochie en we zijn ook van harte dankbaar allen die gewerkt hebben, en nog werken, aan de verdere uitbouw van onze gemeenschap. Boven alles willen we God danken, want Hij draagt het pogen van de mensen en maakt hun werken vruchtbaar. De H. Paulus schreef aan de christenen van Korinte: “Ik heb geplant, Apollos heeft begoten, maar God gaf de groei… Wij zijn Gods medewerkers, gij zijt Gods akker, Gods bouwwerk.”
Met deze gedachten vierden wij eucharistie, dankzeggend aan God voor de 25 jaren die voorbij zijn. zijn hulp vragend voor de 25 jaren die gaan komen.
Samen met u wil ik bidden:
Heer, als ik achterom kijk, dan voel ik diepe dankbaarheid.
Wij danken voor al het goede dat Gij hier in onze gemeenschap hebt gedaan.
Wij danken voor de blije uren, die we mochten beleven. Wij danken voor het succes, dat ons zo gelukkig maakte.
Wij danken voor de vriendschap, die ons zo rijk maakte.
Wij danken U omdat Gij onze God zijt en van ons houdt zoals we zijn.
Mogen we nog lang in staat zijn uw goede gaven door te geven aan andere mensen,
uw kinderen, uw vrienden. Amen.
Frans Van Herck, pastoor.
GOEIE HERINNERINGEN AAN DE PIUS X PAROCHIE IN DEURNE
DOOR JEAN PIERRE BEULENS
Mijn eerste goede herinnering aan de H. Pius X parochie is het eerste kranske dat ik te Deurne meemaakte in 1984. Het was bij Frans Van Herck op de pastorie. Ik kwam daar een half uur te vroeg, op die tijd had Frans mij volledig voorgelicht over het decanaat Deurne, de pastoors, de H. Pius X parochie.
Sindsdien neem ik elke week deel aan zo’n kranske. Frans kon goed vertellen, hij deed het grondig. Hij begon meestal bij Adam en Eva. Maar wat Frans zei, bleek achteraf helemaal waar.
Mijn tweede goede herinnering aan de H. Pius X parochie is pastoor Cor Janssens. In het decanaal bureau was hij een loyaal collega. Hij heeft de H. Pius X parochie zeker op weg gezet naar een voorzienbare toekomst. In de kliniek O. L. Vrouw Middelares, waar hij ook ziekenhuispastor was, kon hij mensen heel nabij zijn. Wij hebben Cor Janssens graag meegemaakt en gewaardeerd.
Mijn derde paragraafje gaat niet meer over het verleden, maar over de ervaring van nu : pastoor Fons Houtmeyers, die het klaarspeelt zowel pastoor te zijn van H. Pius X als van Sint-Rochus. Dat is moeilijk, maar hij kan dat. Zijn geheim… ? Zijn grote werkkracht en bezieling en het parochieteam van H. Pius X: mensen die met hart en ziel de gemeenschap en de pastoor dragen op een rustige, evenwichtige en boeiende manier. De bisschop heeft er goed aan gedaan dit team te erkennen als parochieteam. Met de recente benoeming van Jan Jacobs, als jonge pastor ter plaatse, kan dat alleen nog beter worden.
Mede namens de twee andere parochies van Deurne-Zuid, Lodewijk Van Montfort en Sint-Jozef, mede namens hun parochieteams, mede namens het decanaal team van Deurne wens ik de H. Pius X parochie hartelijk Proficiat bij de Veertigste Verjaardag. De toekomst zal er een zijn van samenwerken in de eigen parochie en met de buurtparochies. De toekomst zal van ons ook een uitdiepen vragen én een bewust brengen van de waarden waarin we geloven. Wij rekenen op jullie.
+ Jean-Pierre Buelens, deken van Deurne